سرمایه شرکت سهامی چه اهمیت و ویژگی‌هایی دارد؟

۳ مرداد ۱۳۹۶
امتیاز دهید.

سرمایه شرکت یکی از مهمترین عوامل تجارت و بزرگترین وسیله کسب سود می‌باشد. هر شرکت باید دارای سرمایه باشد، تا بتواند از سود تجارت خود بهره‌مند و منتفع شود. اهمیت شرکتهای تجارتی را از سرمایه آنها می‌توان درک کرد.

برای سرمایه شرکت حداکثری تعیین نشده و شرکاء به هر مقدار بتوانند ممکن است سرمایه را افزایش دهند. در بعضی از کشورهای اروپایی حداقلی جهت سرمایه شرکتهای سهامی معلوم شده و در کشور ما هم به موجب ماده ۵ اصلاحی قانون تجارت مصوب اسفند ۱۳۴۷ مقرر گردیده:

در موقع تأسیس، سرمایه شرکتهای سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکتهای سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد.

بنابراین هیچوقت سرمایه شرکتهای سهامی عام یا خاص از این مبالغ نباید کمتر باشد و اگر کمتر شد در صورتی که شرکاء تا یک سال کمبود سرمایه را جبران و یا شرکت را به نوع دیگری تبدیل نکنند حکم به انحلال شرکت داده خواهد شد.

سرمایه هر شرکت سهامی عبارتست از جمع قیمت اسمی سهام آن شرکت. بنابراین سرمایه به سهام متساوی تقسیم می‌شود و هر یک از شرکاء یک یا چند سهم آن را خواهند داشت.

پرداخت سرمایه شرکت سهامی

قانون اجازه داده است که در زمان تشکیل شرکتهای سهامی دارندگان سهام احداقل سی و پنج درصد از سرمایه تعیین شده را پرداخت و مابقی را فقط تعهد نمایند. البته مدت تعهد باقی مانده سرمایه نباید از پنج سال تجاوز کند.

ولی هرگاه آورده‌های شرکاء «سهم الشرکه» غیرنقدی باشد باید تمام آن تأدیه شده باشد.

ارفاقی که درباره شرکتهای سهامی به عمل آمده بسیار هوشمندانه بوده است، زیرا اغلب شرکت های سهامی که برای امور مهم تشکیل می‌شوند تمام سرمایه را در موقع تشکیل احتیاج ندارند بلکه در عمل و پس از مدتی ممکن است به قسمتی از آن احتیاج پیدا کنند. مثلاً شرکتی که با سرمایه نهصد میلیون تومان برای ایجاد راه‌آهن از شهری به شهر دیگر تأسیس می‌شود مسلم است تمام سرمایه را در ابتدای عمل به کار نخواهد انداخت و از این جهت لزومی ندارد شرکاء تمامی آن را پرداخت کنند و وجه را بلااستفاده در صندوق شرکت بگذارند. البته به تدریج که احتیاج به آن پیدا شد معمولا در چند قسط از شرکاء و سهامداران مطالبه خواهند نمود.

بنابراین سرمایه شرکتهای سهامی ممکن است به دو قسمت تقسیم شود:

  1. سرمایه پرداخت شده.
  2. سرمایه تعهد شده.

اهمیت سرمایه بیشتر مورد نظر معامله‌کنندگان با شرکت است و اشخاص با ملاحظه اعتبار و میزان سرمایه با شرکت قرارداد منعقد و یا معامله انجام می‌دهند.

سرمایه نقدی و غیرنقدی

سرمایه ممکن است نقدی باشد یا غیر نقدی. سرمایه نقدی که اغلب شرکتهای سهامی دارند وجه نقد است. سرمایه غیرنقدی مال یا امتیاز یا عملی است که شرکاء در ازاء قیمت سهام ابتیاعی می‌پردازند. مثلاً ممکن است در شرکتی که موضوع آن تجارت پنبه است شخصی یک کارخانه پنبه پاک کنی به ارزش یک میلیون ریال تسلیم و در مقابل، صد سهم ده هزار تومانی قبول کند و یا در شرکتی که به استخراج سرب مشغول است در ازاء امتیاز استخراج معدن سرب که متعلق به یکی از شرکاء می‌باشد و کارشناس رسمی آن را به دویست هزار تومان ارزش‌گذاری نموده است بیست سهم ده هزار تومانی به نامبرده داده شود. بنابراین مال یا امتیاز دارای ارزش و جزء سرمایه شرکت است و این معنی در تبصره ۶ موادالحاقی قانون تجارت تصریح شده است.

سرمایه احتیاطی یا اندوخته قانونی

ممکن است شرکت با ضرر و زیان روبرو شود و این اتفاق باعث از بین رفتن بخشی از سرمایه شرکت شود. در مواد اصلاحی قانون تجارت ضمن ماده ۱۴۰ سرمایه دیگری به نام اندوخته قانونی پیش‌بینی شده و هیئت‌مدیره شرکت را ملزم نموده که صدی پنج از سود خالص شرکت را برای اندوخته قانونی در نظر بگیرند که در خود شرکت بحساب مخصوصی نگهداری شود. الزام هیئت‌مدیره تا موقعی است که این اندوخته مساوی با یک دهم سرمایه اصلی شرکت گردد و اضافه بر آن را قانون به اختیار شرکت گذاشته است.

اندوخته قانونی از موارد لازم و مورد احتیاج شرکت است زیرا در صورتی که زیانی حاصل شود که برای جبران آن احتیاج به پولی باشد ممکن است از آن استفاده شود.

در کشورهای اروپایی به اندوخته قانونی (سرمایه احتیاطی) اهمیت خاصی می‌دهند و چند نوع سرمایه اضافی از منافع تشکیل می‌دهند به نام سرمایه احتیاطی و سرمایه ذخیره و غیره.

Facebook
Twitter
WhatsApp
LinkedIn
Telegram
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه‌ها
مطالب مرتبط