هیئت نظار در شرکت مختلط سهامی چه وظایفی دارند؟
هیئت نظار یا بازرسان
هیئت نظار در شرکت مختلط سهامی براساس ماده ۱۶۵ قانون تجارت حداقل مرکب از سه نفر از شرکا برقرار می‌شود و این هیئت را مجمع عمومی شرکا بلافاصله بعد از تشکیل قطعی شرکت و قبل از هر اقدامی در امور شرکت معین می‌کند، انتخاب هیئت نظار طبق شرایط مقرر در اساسنامه شرکت تجدید می‌شود. در هر حالت اولین هیئت نظار فقط برای یک‌سال انتخاب خواهد شد. پس مدت مأموریت هیئت نظار در شرکت مختلط سهامی بسته به مندرجات اساسنامه است ولی اولین دفعه باید برای مدت یک‌سال که در حقیقت آزمایش عمل آن‌ها است انتخاب شوند.
اختیار اداره شرکت بدست شرکا ضامن است و شرکا سهامی نمی‌توانند در آن دخالت داشته باشند، لذا قانون حق نظارت را به شرکا سهامی داده که به‌وسلیه مجمع عمومی اعمال می‌شود.
اولین هیئت نظار وظیفه دارند رسیدگی و تحقیق نماید که آیا قیمت سهام براساس ماده ۲۸ قانون تجارت و تأدیه ثلث سهام نقدی و تعهد بقیه «صدور سهام با اسم و بی اسم به نحوی که در شرکتهای سهامی مقرر است» تقویم چیزی که در ازا سهام غیرنقدی داده می‌شود و تحویل آن‌ها به شرکت و همچنین وظیفه اولین مجمع عمومی به‌عمل آمده است یا خیر و نیز نوشته‌هایی که مدیران باید طبق ماده ۵۰ قانون تجارت تهیه و به‌عمل آمده است یا خیر ونوشته‌هایی که مدیران باید طبق ماده ۵۰ قانون تجارت تهیه و به اداره ثبت بدهند موجود است یا خیر و بعد از آن اعضا هیئت نظارت در شرکت مختلط سهامی براساس ماده ۱۶۸ قانون تجارت: دفاتر صندوق و تمام اسناد شرکت را تحت دقت درآورده همه ساله گزارشی به مجمع عمومی می‌دهند و هرگاه در تنظیم صورت دارایی، بی تربیتی و خطایی مشاهده نمایند در گزارش مزبور ذکر نموده و اگر مخالفت با پیشنهاد مدیر شرکت در تقسیم منافع داشته باشند دلایل خود را بیان می‌کنند.
هر زمان به‌موجب اساسنامه مجمع عمومی حق انحلال شرکت را داشته باشد هیئت نظار هر موقع اداره شرکت را صلاح ندیدند مجمع عمومی را دعوت و دلایل خود را اظهار می‌نمایند.
مسئولیت هیئت نظار در شرکت مختلط سهامی
هرگاه هیئت نظار در انجام مأموریت خود بر طبق قوانین معموله کشوری کوتاهی و یا سهل انگاری نمایند در مقابل شرکا مسئول می‌باشند ولی از جهت اعمال اداری و نتایج حاصله از آن به هیچ وجه مسئولیتی ندارند.
طلبکاران شرکت مختلط سهامی
درباره‌ی شرکا ضامن در این‌گونه شرکتها هم تا زمانی‌که شرکت منحل نشده براساس قروض آن باید از خود شرکت به‌عمل آید و بعد از انحلال، طلبکاران شرکت می‌توانند برای وصول مطالبات خود به شریک یا شرکا ضامن مراجعه نمایند. تا زمانی‌که قروض شرکت از دارایی آن پرداخت نشده هیچ یک از طلبکاران شخصی شرکا ضامن حقی بر دارایی شرکت ندارند.
هرگاه شرکا سهامی از بابت بقیه قیمت سهام تعهدی نموده‌اند که پرداخت نشده بعد از انحلال طلبکاران می‌توانند به آن‌ها مراجعه و تا پرداخت تمام قیمت سهام، طلب خود را وصول نمایند و اضافه بر آن حقی نخواهند داشت. در موردی که شرکت ورشکست شود این حق با مدیر تصفیه خواهد بود.
ورشکستگی هیچ یک از شرکا ضامن موجب انحلال شرکت نخواهد بود مگر اینکه مدیر تصفیه تقاضا نماید و از این تقاضا شش ماه گذشته و شرکا ضامن مدیر تصفیه را از انحلال منصرف نکرده باشند.
