تاریخ پیدایش شرکت تعاونی در جهان
تاریخ پیدایش شرکت تعاونی اولینبار در سال ۱۷۶۹ در انگلستان بین عدهای پارچه باف بوده ولی بدلیل عدم اعتماد شرکا بزودی از بین رفت. در سال ۱۸۴۴ در شهر لنشکر رشدال انگلستان شرکت تعاونی رشدال بین ۲۸ نفر انگلیسی تأسیس شد. هدف از تأسیس فروشگاه مواد غذایی و البسه، تهیه ساختمان برای کمک به اعضا شرکت، تهیه کار جهت اعضا بیکار و رفع سایر احتیاجات بود. سرمایه این موسسه ۲۸ لیره بود که شرکا هریک در هفته چند پنی میپرداختند تا پس از چند هفته مبلغ ۲۸ لیره سرمایه اصلی تأدیه گردید. ده لیره آن صرف تهیه دکان شد و با بقیه مقداری آرد، قند، کره و دو دسته شمع خریداری گردید، روزهای اول در هر هفته دو روز این دکان باز بود و شرکا به نوبت مبادرت به فروش اجناس مینمودند. کم کم به شرکای این مؤسسه اضافه گردید و در نتیجه سرمایه هم زیاد شد تا هفت سال بعد از آن توانستند دکان را تمام روزهای هفته باز نگهدارند. امروزه به نحوی ترقی کرده که سرمایه آن به بیش از هفتصد میلیون لیره و شرکا آن به بیش از یازده میلیون نفر رسیده است. تماما احتیاجات شرکا شرکت را از گهواره که هنگام تولد لازم میشود تا مراسم تدفین که در موقع فوت انجام میگردد برای شرکا به بهای نازلی تهیه مینماید.
شرکت تعاونی رشدال که مبنای شرکتهای تعاونی فعلی است فعلا مسئول اداره یکی از بزرگترین بانکهای انگلستان و ایجادکنندهی یکی از بزرگترین مؤسسات بیمههای آن است.
بعد از تأسیس مؤسسه تعاونی رشدال در کشورهای فرانسه، آلمان، سویس، هلند، ایتالیا و سایر کشورهای اروپا شرکتهای تعاونی معمول گردید و فعلا در همهی کشورهای دنیا متداول است.
تاریخ پیدایش شرکت تعاونی در ایران
تاریخ پیدایش شرکت تعاونی در ایران به سال ۱۳۰۳ باز میگردد، در آن سال مواردی در خصوص تعاونی مطرح شد و در قانون تجارت به تصویب رسید.
سال ۱۳۱۴ را میتوان نقطه آغاز تشکیل و ثبت قانونی شرکتهای تعاونی در ایران قلمداد نمود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و درخواست به حق و درست ملت ایران دربارهی تحقق عدالت اجتماعی، بخش تعاونی جایگاه مهمی را در قانون اساسی جمهوری اسلامی به خود اختصاص داد. در سال ۱۳۷۰ پس از تصویب قوانین مربوط به بخش تعاونی همهی سازمانها و ادراتی که بصورت موازی در این زمینه فعالیت داشتند در یکدیگر ادغام شدند و تمامی وظایف و اختیارات آنها به وزارتخانه جدیدی به نام وزارت تعاون واگذار گردید. این وزارتخانه در سال ۱۳۷۱ رسما آغاز به کار کرده و از آن زمان تا کنون با تمام توان خود در زمینه پیشبرد اهداف بخش تعاون کشور تلاش مینماید. مهمترین وظایف وزارت تعاون برنامه ریزی، پشتیبانی، گسترش و هماهنگی بخش تعاون کشور است. این وزارتخانه کوشش میکند از طریق تحقیق، آموزش و ترویج، فعالیتهای تعاونی را در دورترین نقاط کشور گسترش دهد.