انحلال شرکت تضامنی به چه دلیل است و چه آثاری دارد؟

آثار انحلال شرکت تضامنی

انحلال شرکت تضامنی دارای آثاری است که به‌ترتیب بررسی می‌‌‌شود:

۱- ثبت و اعلام انحلال

انحلال شرکت تضامنی باید براساس ماده ۲۰۰ قانون تجارت اعلام شود. به این ترتیب شرکای شرکت تضامنی وظیفه دارند که انحلال شرکت را با ارائه مدارک مقرر، در اداره ثبت شرکت‌ ها به ثبت برسانند و سپس در مدت یک‌ماه از تاریخ ثبت، انحلال شرکت را توسط اداره ثبت محل در روزنامه رسمی قوه قضاییه و یکی از جراید کثترالانتشار مرکز اصلی شرکت منتشر نمایند.

۲- تصفیه شرکت

پس از انحلال، اموال شرکت باید میان شرکا تقسیم شود. اما چون خود شرکت قبل از انحلال معاملاتی انجام داده و طلبکارانی دارد، باید قبل از تقسیم اموال بین شرکا، طلب آنان پرداخت گردد. به همین دلیل قانون، تصفیه را مقدم بر تقسیم اموال قرار داده است. تصفیه به مجموعه عملیاتی گفته می‌‌‌شود که به نقد کردن دارایی و طلب‌های شرکت و پرداخت بدهی‌ منجر می‌‌‌شود.

۳- تقسیم اموال شرکت

تقسیم دارایی شرکت میان شرکا پس از پرداخت بدهی‌های شرکت صورت می‌‌‌گیرد. از تاریخ تقسیم اموال، طلبکاران شرکت دیگر حقی نسبت به شرکت ندارند. زیرا از تاریخ تقسیم، شرکت نیز از بین می‌‌‌رود و طلبکاران تنها می‌‌‌توانند به شرکایی که مسئولیتشان تضامنی است رجوع کنند. قانون تجارت در مورد تقسیم دارایی شرکت میان شرکا مقرراتی را وضع کرده که بصورت کلی بررسی می‌‌‌شود:

1. براساس ماده ۲۱۱ قانون تجارت: آن قسمت از دارایی شرکت که در مدت تصفیه مورد نیاز نیست بطور موقت بین شرکا تقسیم می‌‌‌شود.
2. براساس ماده ۲۱۵ قانون تجارت: تقسیم دارایی شرکت در حین تصفیه و یا پس از ختم آن، در صورتی امکان دارد که قبلاً سه مرتبه در مجله رسمی و یکی از جراید اعلام شده باشد و یک‌سال از تاریخ انتشار اولین اعلام در مجله گذشته باشد.
   ماده ۲۱۶ قانون تجارت نیز تخلف از ماده قبل را موجب مسئولیت متصدیان تصفیه در برابر طلبکاران قرار داده است.

موارد انحلال شرکت تضامنی

براساس ماده ۱۳۷ قانون تجارت، موارد انحلال شرکت تضامنی در زیر آمده است:

1.  هنگامی‌که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده و یا انجام آن غیرممکن شده باشد.
2.  هنگامی‌که شرکت برای مدت معینی تشکیل شده و مدت گذشته باشد.
3.  هنگام ورشکستی شرکت.
4. در صورت تراضی تمام شرکا
5. وقتی‌که یکی از شرکا انحلال شرکت را به‌ دلایلی از دادگاه تقاضا نماید و دادگاه آن دلایل را موجه دانسته و حکم انحلال بدهد. ولی وقتی دلایل منحصراً مربوط به شریک یا شرکا معین باشد دادگاه می‌تواند به تقاضای سایر شرکا بجای انحلال حکم به اخراج شریک یا شرکا معین بدهد.
6. فسخ یکی از شرکا
7.  در صورت ورشکستگی یکی از شرکا
8.  در صورت فوت شریک و حجر یکی از شرکا

با وجود این موارد انحلال شرکت تضامنی صورت می‌گیرد.

آثار بقای شخصیت حقوقی شرکت

نتایج بقای شخصیت حقوقی شرکت در حال تصفیه متعدد است که چند مورد از آن عبارتند از:

1. شرکت نام و اقامتگاه خود را حفظ می‌‌‌کند تا به این ترتیب هم اشخاص دیگر بتوانند علیه شرکت اقامه دعوا کنند و هم شرکت بتواند بطور مستقل علیه اشخاصی که به او بدهکار هستند اقامه دعوا کند.
2. براساس ماده ۲۰۸ قانون تجارت: شرکت می‌‌‌تواند تعهدات جدیدی را در حدی که امر تصفیه اقتضا دارد به‌عهده بگیرد.
3. براساس ماده ۱۲۷ قانون تجارت: طلبکاران می‌‌‌توانند در صورتی‌که انحلال شرکت به دلیلی غیر از ورشکستگی بوده، صدور حکم ورشکستگی شرکت در حال تصفیه را تقاضا کنند.
4. چون شخصیت حقوقی شرکت فقط برای تصفیه باقی مانده است، شرکت از تاریخ انحلال نه قابل تبدیل به شرکت دیگری است و نه می‌‌‌تواند فعالیت جدیدی را آغاز کند.

انتخاب مدیر یا مدیران تصفیه در شرکت تضامنی

پس از انحلال شرکت تضامنی امر تصفیه درشركت با مدیر یامدیران شركت است بجز زمانی‌که شركای ضامن اشخاص دیگری را از خارج یا از بین خود برای تصفیه تعیین می‌نمایند. در صورت توافق نکردن دیگر اعضای شرکت با اشخاص معین شده در دادگاه عمومی اشخاصی را برای امر تصفیه معین‌می کنند. نام‌های مدیرانی كه غیر از مدیران شركت باشند باید در مرجع ثبت شركت ها در تهران و در اداره ثبت شركت ها در شهرستان‌ها به ثبت و آگهی برسد.

مسئولیت‌های مدیر یا مدیران تصفیه در شرکت تضامنی

از كارهایی كه مدیر تصفیه پس از انحلال شرکت تضامنی باید انجام دهد پایان دادن به كارهای جاری شركت و اجرا کردن تعهدات شركت است و درصورت نیاز می‌تواند برای اجرای تعهدات شركت معاملات جدیدی ایجاد کند. از جمله كارهای دیگر مدیر تصفیه، وصول نمودن طلب‌های شركت تضامنی و تقسیم دارایی شركت است، آن قسمت از دارائی شركت كه در مدت تصفیه مورد نیاز نیست بطور موقت بین اعضای شرکت تقسیم می گردد. مدیر یا مدیرعامل تصفیه حساب اعضای شرکت را نسبت به هم و سهم هریک از اعضای شرکت را از نفع و ضرر تعیین می‌کند. زمانی‌که اختلاف نظر درمورد تقسیم بین شركا باشد حل مساله با دادگاه دارای صلاحیت است.